Zespół policystycznych jajników

Zespół policystycznych jajników (PCOS z j.ang polycystic ovary syndrome) jest to zaburzenie endokrynne i bardzo częste zaburzenie hormonalne u kobiet.

Szacuje się, że cierpi na nie ok 15% kobiet w wieku rozrodczym. Rozpoznanie tej choroby wcale nie jest proste i jednoznaczne pomimo tego, że wiąże się z występowaniem dość charakterystycznych objawów.

Inne nazwy PCOS to np wielotorbielowatość jajników, choroba jajników policystycznych, chroniczny hiper androgeniczny brak owulacji. Mechanizm powstawania tego schorzenia nie jest do końca znany. Nadal trwają badania nad przyczynami choroby.

Większość objawów PCOS wywołana jest zaburzeniami funkcjonowania układu hormonalnego. Nieprawidłowości w funkcjonowaniu jajników są spowodowane:

• nadmiernymi ilościami męskich hormonów(androgenów),
• podwyższeniem poziomu LH(hormonu luteinizującego)
• obniżeniem FSH (hormonu folikulotropowego)                                                                               

Następstwem są zaburzenia wzrostu i dojrzewania żeńskich pęcherzyków płciowych.

Objawy zespołu policystycznych jajników:

•  przede wszystkim podwyższony poziom androgenów (hiperandrogenizm)
•  poziom insuliny również może być wyższy
•  nieregularne, rzadkie miesiączki, czasem ich całkowity brak
•  bóle w miednicy niewiadomego pochodzenia
•  trądzik na twarzy, plecach
  
•  nadmierna waga
•  łysienie androgenne czyli łysienie męskie (zaczyna się od zakoli i czubka głowy)
•  nadmierne owłosienie (hirsutyzm) – na plecach, udach, brzuchu, klatce piersiowej, twarzy
•  problem z zajściem w ciąże
•  problemy z utrzymaniem ciąży (jeśli dojdzie do zapłodnienia)
•  mikro torbiele na jajnikach

Zespół policystycznych jajników wiąże się z ryzykiem wystąpienia chorób towarzyszących. Mogą to być m.in: cukrzyca typu II, cukrzyca ciężarnych, zaburzenia gospodarki lipidowej, nadciśnienie tętnicze, choroby układu sercowo-naczyniowego.

Jak diagnozować zespół policystycznych jajników?

Przede wszystkim należy przeprowadzić podstawowe badania ginekologiczne oraz badanie usg. Także ważne jest przeprowadzenie badań hormonalnych, głównie pod kątem stężenia androgenów.

Obecnie nie ma jeszcze sposobu na całkowite wyleczenie zespołu policystycznych jajników. Leczenie PCOS polega głownie na łagodzeniu objawów oraz zapobieganiu niepłodności. Sposoby leczenia zależą od głównych dolegliwości i mogą być następujące:

• terapia hormonalna (jej zadaniem jest obniżenie poziomu androgenów i wyregulowanie cyklu miesięcznego)
• stymulacja jajeczkowania
• doustna antykoncepcja
• aktywny tryb życia
• wyregulowanie poziomu insuliny
• odpowiednia dieta (stanowi ona fundamentalny element leczenia)