Encefalopatia Wernickiego

Co to jest zespół Wernickiego- Korsakowa?

Zespół Wernickiego to choroba o podłożu neurologicznym, której źródłem jest niedobór witaminy B₁ czyli tiaminy. Kiedy jesteśmy zdrowi niedobór tiaminy jest bardzo rzadki. Najczęściej zespół Korsakowa spotyka się u osób przewlekle nadużywających alkohol. W tej chorobie możemy wyróżnić objawy neurologiczne i psychiatryczne. Głównie występują zaburzenia świadomości, rytmu dobowego, konfabulacje. Choroba ta zalicza się do zespołu objawów z grupy zaburzeń psychiatrycznych.

 Zespół niedoboru witaminy B₁

Witamina ta- tiamina należy do grupy witamin B. Tiamina występuje powszechnie w składzie wielu produktów roślinnych i zwierzęcych. Bogate są w nią głównie zboża (szczególnie bez wysokiej obróbki mechanicznej), rośliny strączkowe oraz mięso. Klasyczna dieta nie powoduje niedoboru tiaminy poniewż występuje ona powszechnie.

Do zmniejszenia jej stężenia w organizmie mogą doprowadzić schorzenia, które przebiegają z zaburzeniami wchłaniania. Wśród nich można wymienić:

– bulimię

– anorexię nervosę

– choroby żołądka

– raka żołądka

– zespół krótkiego jelita

Najpowszechniej jednak niedobór tej witaminy ma związek z nadużywaniem alkoholu.

Objawy zespołu Wernickiego

Występujący z pełnymi objawami zespół niedoboru witaminy B₁ nazywany jest w terminologii medycznej zespołem Wernickiego – Korsakowa. Zespół ten składa się z objawów neurologicznych oraz psychiatrycznych. Trzeba pamiętać, że w zespole Wernickiego objawy psychiatryczne różnią się, tak przebiegiem jak i rodzajem, od tych które są obecne w zespole Korsakowa. Dodatkowymi skutkani ubocznymi niedoboru tiaminy są zaburzenia ze strony krążenia oraz zmiany skórne.

Zgodnie z nazwą zespół Wernickiego- Korsakowa sklada się z dwóch części – z zespołu Wernickiego i zespołu Korsakowa.

Klasycznie objawy w zespole Wernickiego pojawiają się w sposób gwałtowny. Często objawy mogą występować po wcześniejszym nadmiernym spożyciu cukrów. Statystycznie, kiedy nie jest objęty leczeniem nawet w 60% prowadzi do zgonu.

Objawy zespołu Wernickiego możemy sklasyfikować jako -objawy psychiatryczne oraz neurologiczne.

Do tych pierwszych możemy przypisać:

– zaburzony rytm dobowy- najbardziej typowe jest znaczne pobudzenie w godzinach nocnych

– zaburzenia świadomości pod postacią splątania, czasem prowadzące do śpiączki. Człowiek jest pozbawiony poczucia czasu, tego jak się nazywa, pory roku, nie umie określić, gdzie mieszka.

– obecny jest oczopląs (szybkie ruchy gałek ocznych w jednym kierunku) zaburzenie skojarzonego spojrzenia gałek ocznych oraz upośledzona reakcja źrenic na światło

– wśród zaburzeń neurologicznych głównie możemy wymienić zaburzenia gałkoruchowe oraz zaburzenia postawy nazywane ataksją tułowia, której przejawem jest niemożność utrzymania prawidłowej postawy ciała.

Z uwagi na fakt, że witamina B₁ jest konieczna do prawidłowego funkcjonowania układu krążenia, jej niedobór w zespole Wernickiego może przyjmować postać takich objawów jak:

– przyspieszenie akcji serca

– obrzęki obwodowe

– niewydolność serca

Zaburzenie wynikające z układu krążenia może być przyczyną śmierci.

Objawy zespołu Korsakowa

Drugim elementem zespołu Wernickiego- Korsakowa jest zespół amnestyczny Korsakowa. Objawy w tym zespole wiążą się głównie z funkcjami psychicznymi człowieka. Najczęściej charakteryzują się przebiegiem przewlekłym i są trudniejsze do wyleczenia.

Naczelnym objawem w zespole Korsakowa są zaburzenia pamięci. Kiedy mówimy o zaburzeniach pamięci w tej chorobie, to mamy na myśli zaburzenia zarówno pamięci wstecznej jak i następczej. Jest to równoznaczne z tym, że u człowieka borykającego się z zespołem Korsakowa występuje niemożność przypominania sobie wydarzeń z przeszłości (zarówno tej dalekiej jak i bliskiej na przykład tego, co wydarzyło się wczoraj), oraz brak przyswajania sobie nowych informacji.

Dziury w pamięci zapełnia tak zwanymi konfabulacjami – czyli wymyślonymi wydarzeniami. Konfabulacji nie należy odbierać jako mówienia nieprawdy, czy celowego oszukiwania. Człowiek ten nie jest bowiem świadomy, że podaje fałszywe informacje. Jest przekonany, że wydarzenia, o których mówi miały miejsce.

Inną cechą zespołu Korsakowa są zaburzenia osobowości. Często spotykane są takie cechy jak: labilność emocjonalna, niedostosowanie zachowania do sytuacji, odhamowanie.

Leczenie zespołu Wernickiego- Korsakowa

Leczenie zespołu Wernickiego- Korsakowa na etapie ostrych dolegliwości zawsze kwalifikuje się do pobytu w szpitalu. Najpilniejsze jest uzupełnienie niedoboru witaminy B1. W związku z utrudnionym wchłanianiem, najczęściej witamina podawana jest w postaci zastrzyków domięśniowych. Powinno się również pamiętać o ograniczeniu w tym czasie podaży cukrów oraz o prawidłowym nawodnieniu. Kiedy ostre objawy zespołu niedoboru witaminy B₁ ustąpią należy przewlekle ją uzupełniać suplementami oraz zachować całkowitą abstynencję. Niestety nie zawsze udaje się uzyskać całkowitą poprawę stanu zdrowia. Niektóre objawy psychiatryczne, szczególnie te, które zaliczają się do zespołu Korsakowa są nieuleczalne.

źródła zdjęć:

https://www.miod-malina.pl/zdjecia/witamina-b1.jpg

https://ocdn.eu/pulscms-transforms/1/MLIktkqTURBXy9jN2YxZWIzODEzNDI4NDgyOWU2OGM2NzIwYTI2MWU5MS5qcGVnk5U
D_3XNCEjNBKmTBc0DFM0BvJUH2TIvcHVsc2Ntcy9NREFfLzE0MGIxY2ZlN2YwYWM1MmVkYzAxMGQ3MDk3OGU4NGJlLnBuZwDCAA