Zmiany hormonalne z wiekiem
Charakterystyka hormonów i ich rola
Hormony mają za zadanie kontrolowanie prawidłowego przebiegu wielu ważnych procesów życiowych. Stabilizacja hormonalna jest konieczna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zaburzenia hormonalne mogą mieć różne źródła i symptomy. Zdarza się, że istnieją wskazania do odwiedzenia endokrynologa i poddania się badaniu na poziom hormonów. Zabiegi te wykonujemy aby określić przyczynę zaburzeń hormonalnych i wdrożyć odpowiednie leczenie.
Hormony są produkowane przez gruczoły wydzielania wewnętrznego w organizmie:
– szyszynka
– tarczyca
– przysadka mózgowa
– podwzgórze
– grasica
– trzustka
– jądra
– przytarczyce
– nadnercza
– jajniki
To właśnie one grają rolę regulacyjną, pod ich wpływem zachodzą zmiany w wyglądzie fizycznym, masie ciała, oraz w stanach emocjonalnych.
Hormony dostarczane są do organizmu za pośrednictwem krwi i docierają do wielu różnych narządów. Do ich funkcji należą pobudzanie i kontrolowanie pracy narządów oraz są one przyczyną zachodzących w nich zmian, do których należą: regulacja rytmu serca, metabolizmu, cykli miesiączkowych lub laktacji. Zaburzenia hormonalne łączą się z nadmiarem lub brakiem hormonów, z tego powodu wyróżnia się nadczynność lub niedoczynność.
Zaburzenia hormonalne charakterystyka
Gdy w organizmie dochodzi do zaburzeń hormonalnych bardzo często odbieramy różne znaki ze strony ciała. Niekiedy mamy do czynienia z zaburzeniami hormonalnymi wywołującymi: spadek libido, problemy skórne (na przykład trądzik, wysypkę, zmiany koloru i kształtu skóry, zwiększona jej twardość lub przyspieszone wystąpienie zmarszczek), nadmierne owłosienie.
Menopauza jako zaburzenie hormonalne
Menopauza (klimakterium) to okres w życiu kobiety, który charakteryzuje się miarowym przechodzeniem ze stanu płodnego w bezpłodny. Objawami współwystępującymi są: typowe uderzenia gorąca i zmiany nastroju.
U źródeł klimakterium leżą zaburzenia gospodarki hormonalnej, jest to proces naturalny, który nie powinien wzbudzać w nas lęku.
Należy zaznaczyć, że w fazie klimakterium ustaje menstruacja. Czego naturalną konsekwencją jest brak możliwości dalszego wydawania potomstwa. Znajduje się na przeciwnym biegunie menarche czyli pojawienia się u dziewcząt pierwszej miesiączki. Wystąpienie klimakterium najczęściej odnotowuje się między 45 a 55 rokiem życia. Najczęściej jednak obserwuje się jego rozwój w wieku 51 lat. Płodność ustępuje jednak już 10 lat przed menopauzą. Specjaliści najczęściej stawiają diagnozę menopauzy w okresie, kiedy zauważalny jest brak wystąpienia krwawienia waginalnego przez 12 miesięcy, wówczas kobieta nie produkuje już komórek jajowych. Stan ten możemy również określić jako wyraźny spadek produkcji hormonów przez jajniki.
U kobiet, u których usunięto macicę interwencją chirurgiczną, ale nadal mają one jajniki, klimakterium może być emblematem albo momentu pozbawienia narządu, albo faktycznego spadku produkcji hormonów. Kiedy mamy do czynienia z taką operacją charakterystyczne objawy menopauzy mogą wystąpić wcześniej niż przed ukończeniem 45 lat. Jeżeli okres zaniknie przed osiągnięciem wieku 40 lat, może to oznaczać poważne problemy zdrowotne za sprawą dysfunkcji układu autoimmunologicznego takiej jak choroba tarczycy albo cukrzyca. Według badań problemy natury ginekologicznej i związana z nimi przedwczesna menopauza mają również swoje korzenie w zespole przewlekłego zmęczenia- czyli naszym trybie życia.
Pierwsze symptomy menopauzy
Perimenopauza to czas kilku lat przed i po ustaniu wydzielania komórek jajowych. Do pierwszych symptomów zwiastujących zanikanie miesiączki należy brak ich występowania w regularnych odstępach czasu. Świadczy to o tym, że okres trwania miesiączki może się wydłużyć lub być wyraźnie krótszy, a jej obfitość mniejsza lub większa niż zazwyczaj. W tym czasie kobiety uskarżają się na charakterystyczne uderzenia gorąca, które trwają od kilkunastu sekund do minuty. Objawy te łączą się również z nadpotliwością, czerwienieniem się skóry (rumieniem), osteoporozą, zmniejszonym libido oraz drżeniem ciała. Symptomy te mogą trwać nawet do dwóch lat wraz ze współtowarzyszącymi zmianami nastrojów będącymi efektem zaburzonej gospodarki hormonalnej, oraz suchością pochwy i kłopotami ze snem. Po tym okresie w życiu kobiety, pojawia się czas zwany postmenopauzą, w którym jajniki w zupełności przestają produkować jajeczka.
Każda kobieta oczywiście subiektywnie odczuwa objawy towarzyszące klimakterium. Różna jest ich intensyfikacja i czas trwania pomiędzy różnymi kobietami. Według badań zarówno wiek występowania menopauzy jak i stopień jej nasilenia zależy w połowie od wskaźników genetycznych, a w połowie od uwarunkowań środowiskowych. Klimakterium trzeba łączyć przede wszystkim z wiekiem (bywa kojarzona ze wzrostem niebezpieczeństwa chorób serca), a nie z samą sytuacją utraty płodności. Stwierdzone jest, że niektórym kobietom, zapadającym na takie dolegliwości jak na przykład endometrioza, bądź bolesne miesiączkowanie przejście menopauzy zlikwiduje bądź osłabi przykre dolegliwości.
Typowe objawy menopauzy (klimakterium)
W trakcie trwania menopauzy kobiety cierpią najczęściej na takie dolegliwości jak:
– zaburzenia koncentracji
– depresja związana z wahaniami hormonalnymi, lękiem przed nową sytuacją
– bardzo wczesne pobudki związane z uczuciem niepokoju
– bóle głowy
– świąd pochwy
– ból podczas seksu (suchość pochwy i spadek estrogenów, które powodują zmniejszenie śluzu szyjkowego)
– nietrzymanie moczu (inkontynencja)
– zwiększona częstotliwość oddawania moczu
– kołatanie serca
– bóle mięśni
– trudności z zasypianiem i budzenie się w środku nocy
– uderzenia gorąca i pocenie się (najczęstszy objaw)
– przewlekłe zmęczenie
– rozdrażnienie
– nieuzasadniony niepokój i napady płaczu
Jeżeli zaobserwujesz u siebie takie objawy jak: plamienie między miesiączkami, po roku bez miesiączki ponowne krwawienie, coraz częstsze łamanie się kości niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem.
Czy klimakterium należy się bać?
Przekwitanie to proces fizjologiczny, którego nie należy się bać, następuje wraz z wiekiem. Może ono jednak pojawić się przedwcześnie, u kobiet, które palą papierosy, przeszły chemioterapię oraz miały operacyjnie usunięte dwa jajniki. Klimakterium ma wielki wpływ na zmiany nastroju z uwagi na fakt zmniejszonego wytwarzania najważniejszych kobiecych hormonów – estrogenu i progesteronu. Występowanie klimakterium możemy uwiarygodnić badaniem diagnostycznym moczu lub krwi.
Klimakterium leczenie
Lekarze aby osłabić przykre objawy menopauzy często doradzają hormonalną terapię zastępczą. Terapia ta ma za zadanie wypełnienie niedoborów hormonów, które są wytwarzane naturalnie przez jajniki. Zastosowanie takiej terapii ma swoje korzyści takie jak: zapobieganie chorobie wieńcowej, miażdżycy, osteoporozie jednocześnie ma dodatni wpływ na układ moczowy, ośrodkowy układ nerwowy, skórę oraz śluzówkę. Leczenie niesie ze sobą pożądane efekty, jeżeli trwa minimum 5 lat. Niektórzy lekarze są jednak zdania, że prowadzenie terapii przez okres dłuższy niż 5 czy 7 lat, może skutkować zwiększonym ryzykiem raka piersi i raka endometrium.
W skład hormonalnej terapii zastępczej wchodzą dwa składniki: estrogen (tylko u pacjentek z usuniętą macicą) i progestagen. Terapia powinna być przeprowadzana pod kontrolą specjalistów: ginekologa, endokrynologa i internisty. Ponadto wyłączając wyżej wymienioną terapię, w celu wyleczenia objawów można wdrożyć naturalne hormony tak zwane fitoestrogeny. Należą one do estrogenów pochodzenia roślinnego, które w kompozycji z receptorami estrogenowymi mogą spełniać taką samą funkcję, jak te wydzielane przez organizm kobiety. Włączenie terapii fitoestrogenowej powinno być przeprowadzone już po 35 roku życia, po wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
Sposobem na złagodzenie dolegliwości menopauzalnych może być rezygnacja z kofeiny i ubieranie się lekko lecz kilkuwarstwowo, może to uchronić przed koniecznością zażywania hormonów.
źródła zdjęć:
http://numer1.net/wp-content/uploads/2018/04/terapia-warszawa-par.jpg
https://static.epodreczniki.pl/portal/f/res-minimized/R1OUzvApCb7ZD/2/960/1lZkR189yRBFrHO6IEDNGxTKUOrVPjUb.jpg
https://bjmedical.pl/wp-content/uploads/2018/05/menopauza_objawy.png