Narkolepsja
Co to jest narkolepsja?
Narkolepsja należy do chorób neurologicznych. Jej istotą jest nadmierna senność w ciągu dnia. Za jej etiologię uważa się niedobór hipokretyny- białka, które jest odpowiedzialne za regulowanie snu i czuwania. Zmniejszona produkcja hipokretyny jest skutkiem uszkodzenia bocznego podwzgórza (część mózgu), od którego uzależniony jest sen. Powszechnie głoszą, że dzieje się tak w wyniku nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego, którą wywołuje banalna infekcja.
Narkolepsja cztery główne objawy
Nie zawsze występują wszystkie cztery objawy w toku choroby.
– senność, która występuje w ciągu dnia- Ten objaw jest pierwszym, a czasami jedynym symptomem choroby. Chorym zdarza się zasypiać w czasie krótszym niż 5 minut w przypadkach, gdy zdrowa osoba jest aktywna, na przykład podczas rozmowy z przełożonym. Senność zmienia się w ciągu dnia. Po krótkiej drzemce ustępuje, po czym znów się nasila.
– katapleksja-Jest to objaw, który występuje wyłącznie w narkolepsji. Katapleksja polega na spadku napięcia mięśniowego w sytuacjach emocjonalnych (np. gniew, śmiech). Za sprawą zwiotczenia mięśni chorzy miękko osuwają się na ziemię. Kiedy uszkodzenie podwzgórza jest niewielkie wiotczeją jedynie mięśnie twarzy, co przejawia się bełkotliwą mową i opadającą żuchwą.
– halucynacje senne -Narkolepsja łączy się z fazą snu REM, w której występują marzenia senne. Faza non- REM (głęboka, bez snów) powinna poprzedzać fazę REM tak jak to się dzieje u osób zdrowych. Narkolepsja charakteryzuje się tym, że chorzy na nią zapadając w sen od razu zagłębiają się w świat bardzo rzeczywistych marzeń sennych, które zazwyczaj budzą lęk i są podobne do halucynacji.
– paraliż przysenny– występuje podczas zasypiania albo tuż po obudzeniu. Pojawia się niemożność poruszania się przez kilka lub kilkanaście sekund ponieważ ciało jest sparaliżowane tak jak w czasie marzeń sennych, jednak świadomość nie jest uśpiona.
Narkolepsja – diagnoza
W postawieniu trafnej diagnozy pomagają badania snu pacjenta w nocy i w ciągu dnia (czujniki zapisują na przykład liczbę drzemek, zasypianie od razu fazą snu REM). Innym sposobem na rozpoznanie choroby jest pobranie płynu mózgowo- rdzeniowego oraz sprawdzenie poziomu hipokretyny, w Polsce jednak nie stosuje się tego sposobu.
Narkolepsja – leczenie
Aby wyleczyć katapleksję i halucynacje wdraża się leczenie przeciwdepresyjne natomiast na nadmierną senność stosuje się preparat używany w terapii ADHD- nie zawsze jednak wykazuje on skuteczność. Na świecie rozpowszechniony jest inny lek działający pobudzająco. Ma on właściwości stymulujące dzięki którym pacjent może w miarę normalnie funkcjonować nie zapadając w drzemkę w ciągu dnia. Kiedy przypadek jest ciężki do leczenia włącza się hydroksymaślan sodu, który ułatwia dobry sen nocą i ogranicza ataki snu w dzień. Niestety oba wspomniane wyżej leki nie podlegają refundacji, a indywidualny ich import jest kosztowny.
źródła zdjęć:
- https://www.therecoveryvillage.com/wp-content/uploads/2018/11/NARCOLEPSY.jpg
- https://www.kobieta.pl/media/cache/default_view/uploads/media/default/0001/53/a71373299f28a02003e63324df9e775a7b189bd5.jpg
- https://media.healthday.com/Images/icimages/doc_teen2262.jpg