Mastalgia niecykliczna
Co to jest mastalgia niecykliczna?
Mastalgia niecykliczna charakteryzuje się bólem, który nie ma podłoża wiążącego się z cyklem miesiączkowym. Choroba ta może się pojawić pod wpływem uderzenia, nieprawidłowo dobranego biustonosza lub noszenia ciężkiej torby na ramieniu. Zdarza się, że ból eskaluje na całą jedną bądź obie piers lub skupia się w jednym miejscu. Ból ten nie jest objawem raka ale może współwystępować z niektórymi zmianami, które zwiększają prawdopodobieństwo jego wystąpienia. U starszych kobiet wystąpienie bólu jest powiązane z menopauzą i zaburzeniami hormonalnymi.
Niekiedy ból szczególnie ten skumulowany w jednym punkcie związany jest z artretyzmem.
Ból piersi – co go tworzy i dlaczego się pojawia?
Można wymienić dwa rodzaje mastalgii: mastalgię cykliczną i wspomnianą wyżej mastalgię niecykliczną. Pierwszy rodzaj jest najczęściej spotykany i ma podłoże hormonalnych zmian w cyklu miesiączkowym. Jeśli chodzi o ten przypadek mastalgię możemy przypisać do jednego z objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Do normy należy, że w pierwszej połowie cyklu rośnie poziom estrogenów, natomiast w drugiej progesteronu. W zespole napięcia przedmiesiączkowego występuje w drugim okresie cyklu zmniejszona produkcja progesteronu, a estrogenów zwiększona. Następuje zachwianie równowagi hormonalnej i zaczynają się pojawiać przykre dolegliwości.
Drugim czynnikiem może być nieprawidłowy wzrost stężenia prolaktyny, czyli hormonu wytwarzanego przez przysadkę mózgową. Od tego hormonu zależy rozwój gruczołów piersiowych w ciąży, a po porodzie reguluje on produkcję mleka do karmienia. Nadmiar prolaktyny u nieciężarnych skutkuje zahamowaniem produkcji progesteronu w drugiej fazie cyklu.
W mastalgi niecyklicznej jak już wspomniano główną przypadłością są zmiany morfologiczne w sutku: torbiele piersi, zwyrodnienie włóknisto- torbielowate i poszerzenie przewodów mlekowych, które powodują ból w piersiach.
Przyczyny mastalgii – dlaczego piersi bolą?
Najczęstszą przyczyną mastalgii jest zespół napięcia przedmiesiączkowego. Charakterystyczne jest wtedy, że ból piersi pojawia się w drugiej połowie cyklu i przechodzi wraz z pojawieniem się miesiączki. Piersi są obrzmiałe, czułe na dotyk, a brodawki zwykle twarde i można w ich pobliżu wyczuć zgrubienia. Może to przypominać objawy występujące w pierwszych tygodniach ciąży. W połogu wiele kobiet uskarża się na zapalenie gruczołów mlekowych. Kanaliki są zablokowane, a wytwarzany pokarm gromadzi się- pierś puchnie jest zaczerwieniona i bolesna.
Mastalgia bardzo często ma związek z istnieniem torbieli. Występują one przede wszystkim u kobiet między 30, a 50 rokiem życia. Torbiele to pęcherzyki wypełnione w środku płynem, które mogą dać o sobie znać jako małe, przesuwalne guzki. Ból w tym wypadku może eskalować do pachy. Bardzo intensywny ból piersi wywołują brodawczaki, które występują w przewodach mlekowych, zatykając je. Następstwem tego jest stan zapalny, a przy dotyku brodawki, wydobywa się surowicza wydzielina. W krytycznym przypadku mastalgia spowodowana jest rakiem piersi.
Mastalgia – jakie wykonać badania przy bólu piersi?
Ból piersi spowodowany miesiączką, występujący tuż przed nią i znikający po niej, wymaga tylko wywiadu i badania palpacyjnego. Nie ma konieczności dalszej diagnostyki. W sytuacji, gdy ból jest przewlekły i nie wiąże się z cyklem oraz, gdy z mastalgią współwystępuje wyciek z brodawki sutkowej i zaburzenia miesiączkowania, wówczas pojawia się potrzeba oznaczenia stężenia hormonów i wizyty u endokrynologa. Zawsze, gdy występuje mastalgia niecykliczna powinno się zastosować diagnostykę obrazową- w przypadku kobiet młodszych jest to USG, natomiast u starszych kobiet- mammografia. Jest to jedyny sposób na na rozpoznanie torbieli i wyeliminowanie możliwości istnienia nowotworu.
Zdarza się, że można pomylić mastalgię z bólami w okolicy piersi, zazwyczaj po lewej stronie. Taki ból może leżeć u podstaw choroby niedokrwiennej serca (zawał serca dusznica bolesna). Eskaluje on na żuchwę lub kończynę górną. Bólowi towarzyszą: niepokój, osłabienie i duszności. Wówczas zachodzi potrzeba wizyty w oddziale ratunkowym lub konsultacji z kardiologiem.
Jak sobie radzić z bólem piersi?
Gdy mastalgia nie jest związana z nowotworem, czy zmianami morfologicznymi można ją złagodzić samemu. Należy pozbyć się bodźców, które potencjalnie nasilają ból, są to: palenie papierosów, picie kawy, spożywanie tłustych potraw. Warto zadbać o dietę niskotłuszczową z dużą zawartością błonnika. Reguluje ona metabolizm estrogenu, zapobiegając tym samym nadmiernemu stężeniu tego hormonu w czasie drugiego okresu cyklu.
Ulgę w bólu może przynieść też stosowanie zimnych lub ciepłych okładów na piersi. Pomocny może się również okazać samodzielny masaż polegający na tym, by okrężnymi ruchami masować małe obszary wokół brodawek, mając namydlone ręce. Warto też do masażu dodać olej rycynowy, który łagodzi i zmniejsza obrzęk. Do leczenia domowego można wdrożyć również preparat ziołowy- soję, która jest źródłem izoflawonów wpływających na receptory estrogenowe.
Mastalgia – leczenie
Gdy ból piersi jest bardzo silny, a domowe sposoby nie przynoszą ulgi, trzeba zastanowić się nad leczeniem farmakologicznym. Można stosować jako suplement witaminy z grupy B(głównie B6) oraz E, które korzystnie wpływają na równowagę hormonalną, ponieważ regulują syntezę prostaglandyny E, przez co zmniejszają syntezę prolaktyny. Poza tym pacjentom można podawać niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Dopiero, gdy te sposoby nie pomagają wdraża się leczenie hormonalne, między innymi: tamoksyfen, danazol i bromokryptynę. Tamoksyfen- zmniejsza stężenie estradiolu. Danazol wstrzymuje syntezę i uwalnianie hormonów jajnika oraz gonadotropin, przez co hamuje owulację. Odznacza się niższą skutecznością niż tamoksyfen w wypadku leczenia zespołu napięcia przedmiesiączkowego, w tym mastopatii. Bromokryptyna powoduje zmniejszenie wydzielania prolaktyny. Oprócz tego stosuje się gestageny w drugim okresie cyklu.
źródła zdjęć :
