Tag: endokrynolog przychodnia bieńczyce

Badanie peptydu C jest przydatne w obserwacji wydzielania insuliny i stawianiu diagnozy powodów niskiego poziomu glukozy we krwi czyli hipoglikemii. Oznaczenie peptydu C może być pomocne w ustalaniu, kiedy należy wdrożyć leczenie insuliną.

Poziom peptydu C to jeden z podstawowych wskaźników, które są stosowane do wyróżniania rodzajów cukrzycy. Po wykryciu cukrzycy typu 1 peptyd C wydaje sąd o czynności komórek beta wysp trzustkowych. Jeśli chodzi o cukrzycę typu 2 badanie peptydu C jest wskazówką, która mówi nam, że niezbędne będzie rozpoczęcie podawania egzogennej formy insuliny. W odniesieniu do peptydu C stosuje się określenie oceny rezerw wydzielniczych trzustki. Powstaje w równomolowych ilościach z insuliną. Do jego oznaczenia używa się próbki krwi.

Czym jest peptyd C?

Peptyd C jest wytwarzany w efekcie rozpadu proinsuliny. Jest to substancja składająca się z aminokwasów. Rozszczepianie łańcucha proinsuliny i uwalnianie peptydu C zostało omówione po raz pierwszy w 1967 roku. Procesowi temu towarzyszy powstawanie insuliny. Z uwagi na fakt, że obie te substancje produkowane są w takiej samej ilości- peptyd C jest uważany za jeden z najlepszych parametrów do oceny produkowania insuliny. Nie jest degradowany w wątrobie tak jak to się dzieje w przypadku insuliny. Na skutek tego utrzymuje się we krwi znacznie dłużej- czas półtrwania peptydu C to około 30 minut a insuliny – 5 minut. Sprawia to, że w krwioobiegu znajduje się zazwyczaj 5 razy więcej peptydu C niż insuliny. Jest to korzystne ponieważ za pomocą tego można określić ile insuliny zostało uwolnionej do krwi i wyprodukowanej przez trzustkę.

Do czego służy peptyd C?

Peptyd C jest przydatny nie tylko do określenia ilości insuliny wytwarzanej przez organizm, czyli endogennej, ale także róznicuje ją od insuliny egzogennej, czyli podawanej w postaci leku. W drugiej sytuacji nie zostaje wytwarzany peptyd C. Ważnym jego zadaniem jest rola kliniczna , którą odgrywa w różnicowaniu typu 1 i typu 2 cukrzycy oraz cukrzycy typu LADA. Standardy te, to znaczy wykorzystanie oceny stężenia peptydu C w diagnostyce diabetologicznej ma miejsce od 1973 roku.

Peptyd C zmniejsza zmiany chorobowe, które są następstwem cukrzycy typu 1, należą do nich: hiperfiltracja kłębuszkowa, demielinizacja neutronów i stan zapalny śrudbłonka naczyń. Podwyższa funkcjonalne i strukturalne właściwości nerwów obwodowych. Stanowi barierę przed indukowaną przez hiperglikemię apoptozę i aktywuje proliferację komórek nerwowych.

Badanie peptydu C w jakim celu się je wykonuje?

Badanie peptydu c wykonuje sie przede wszystkim, aby obserwować produkcje insuliny przez komórki beta wysp trzustkowych. Pomiar ten jest przydatny w poznaniu przyczyny hipoglikemii czyli niedocukrzenia. Niski poziom glukozy we krwi może być spowodowany na przykład nadmierną suplementacją insuliny, spożywaniem alkoholu, czy chorobami wątroby lub nerek.

Badania peptydu C stosuje się w celu monitorowania efektywności leczenia wyspiaka czyli guza trzustki, który przyczynia się do niekontrolowanego produkowania insuliny i peptydu C. Peptyd C może być pomocny przy hierarchizowaniu pacjentów do przeszczepu komórek wysp trzustkowych i obserwacji skuteczności leczenia po przeszczepie. Oznaczenie peptydu c jest przydatne w ocenie zagrożenia pojawienia się zespołu metabolicznego, czyli komponowaniu się z: nadciśnieniem tętniczym, otyłością brzuszną, podwyższonym poziomem glukozy we krwi, insulinoopornością i dyslipidemią.

Badanie peptydu C zalecane jest osobom chorym na cukrzycę. Wykonuje się je aby uzgodnić, czy potrzebne będzie wdrożenie terapii insulinowej, a także w przypadku podejrzenia insulinooporności. Chorzy, którzy przechodzą terapię insulinową mogą wytwarzać przeciwciała przeciwinsulinowe, które zwyczajowo interferują z wynikami oznaczeń insuliny. Jest to przeszkodą w określeniu stopnia wytwarzania insuliny endogennej. Wówczas oznaczenie peptydu C okazuje się niezawodną opcją dla badania poziomu insuliny.

Na czym polega badanie peptydu C?

Pożywką do badania peptydu C jest próbka krwi z żyły łokciowej. Zazwyczaj należy nie spożywać posiłków przez 8-10 godzin przed jej pobraniem. W dniu poprzedzającym badania wskazane jest wyeliminowanie z diety obfitych, tłustych posiłków i unikanie spożycia alkoholu. Tuż przed testem można wypić niewielką ilość wody.

Pobranie próbki na czczo ma na celu oznaczenie wyjściowego poziomu peptydu C. Pogłębioną charakterystykę możemy uzyskać po badaniu próbki z podaniem dożylnie glukagonu. Po 6 minutach ponawia się pobieranie krwi na oznaczenie peptydu C. Czeka się na odebranie wyniku średnio 10 dni. Za badanie trzeba zapłacić około 45 złotych.

Peptyd C interpretacja wyników

Określenia wyników badania peptydu C powinien dokonać specjalista. Wysokie stężenie substancji pojawia się w warunkach: zwiększonej produkcji insuliny endogennej, wysokiego stężenia glukozy we krwi, zespołu Cushinga, niewydolności nerek, hipokaliemii i podczas ciąży. Wysokie stężenia peptydu C może informować o wznowieniu wyspiaka lub obecności przerzutów. Z kolei jego niskie stężenie wskazuje na niewystarczające wytwarzanie insuliny endogennej i skuteczność leczenia wyspiaka.

Przy diagnozowaniu cukrzycy podwyższone stężenie peptydu C oznacza występowanie cukrzycy typu 2, a niskie cukrzycy typu 1. Bolączką jest także niskie stężenie peptydu C w surowicy nie zwiększające się popodaniu glukagonu, może ono świadczyć o obecności cukrzycy typu LADA, która zalicza się do cukrzycy typu 1 o wolno postępującym autoimmunologicznym procesie niszczenia komórek beta, występuje u dorosłych.

Normy dla peptydu C

Fizjolologicznie stężenie peptydu C na czczo powinno wynosić 0,2–0,6 nmol/l (0,7–2,0 μg/l), a w 6. minucie po podaniu glukagonu – 1–4 nmol/l. Jeżeli stężenie peptydu C zalicza się do normy oznacza to, że trzustka posiada odpowiednie rezerwy insuliny.

źródła zdjęć:

https://adst.mp.pl/img/articles/przeglad_badan/istock000026801375640x475.jpg

https://www.diabetes.org.uk/resources-s3/migration/older-women-321×221.jpg

https://www.zdrowiewpraktyce.pl/appFiles/site_162/images/newsFeed/JVWRA2Ia0OwUQFp.jpg

Co to jest astenia?

Astenia to stan, w którym u pacjenta pojawiają się brak motywacji, przewlekłe zmęczenie, obniżenie samopoczucia. Do przyczyn tej choroby najczęściej należą: problemy związane z życiem rodzinnym lub pracą oraz niektóre przewlekłe choroby.

W klasyfikacji medycznej nazwa astenia wywodzi się z języka greckiego. Mianem tym określana jest choroba, której objawy dotykają sfery fizycznej, psychicznej i emocjonalnej. Nazwę astenia używa się również w odniesieniu do pewnego rodzaju budowy ciala.

Na czym polega astenia?

Astenia to przewlekły stan organizmu, który charakteryzuje się ogólnym spadkiem aktywności, a do subiektywnych objawów należą: odczuwanie przewlekłego zmęczenia, apatia, brak motywacji do działania. Zmiany te oprócz sfery intelektualnej i fizycznej dotykają również emocjonalności pozbawiając zdolności do przeżywania uczuć oraz ograniczają zdolność do nawiązywania relacji międzyludzkich.

Przyczyny astenii

Astenia jest stanem, którego źródła należy upatrywać w wielu zjawiskach. Przyczynę zaburzenia ogólnej mobilizacji i spadku wydolności fizycznej możemy łączyć z przewlekłą chorobą, której następstwem jest zmiana metabolizmu oraz przyrost ilości substancji szkodliwych w organizmie albo nadmierne zużycie jego zasobów energetycznych. Do takich schorzeń należą na przykład:

– niedoczynność tarczycy i inne zaburzenia hormonalne

– choroby metaboliczne na przykład cukrzyca i ich powikłania (na przykład ketoza w trakcie trwania hiperglikemii)

– choroby układu sercowo- naczyniowego lub oddechowego (niewydolność krążenia przewlekła duszność)

– zespoły wynikające z niewydolności nerek (mocznica)

– stany niedoborowe substancji odżywczych czy mikroelementów awitaminozy (spowodowane zespołami złego wchłaniania, anoreksją, wyniszczeniem w przebiegu choroby nowotworowej).

Do grupy przyczyn astenii zalicza się czynniki, które są związane ze środowiskiem życia. Należą do nich: hałas, zanieczyszczenia, przewlekła ekspozycja na gorąco, problemy rodzinne, wysoki poziom stresu w pracy, śmierć bliskiej osoby. Następstwem rozłożonej w czasie reakcji organizmu jest wyczerpanie zdolności do mobilizacji i skutkuje astenią.

Powodem astenii może być współczesne tempo życia. Pacjenci borykają się z koniecznością pracy pod ścisłą kontrolą z zawyżonymi normami wydajności. Wielkim utrapieniem staje się dla nich wielowątkowa praca, która nie pozwala na skoncentrowanie się na jednym problemie w korporacyjnym środowisku biurowym (maile, telekonferencje, komunikatory, media społecznościowe, telefony). Przyczynami wyczerpania i spadku mobilizacji są: pośpiech, zbyt duża liczba nadgodzin, czy długie dojazdy do miejsca pracy. Skutkują one tym, że po okresie pełnej mobilizacji i zwiększonej wydajności następuje stan wyczerpania i wypalenia.

Objawy astenii

Klasycznym objawem astenii jest ciągłe zmęczenie. Pacjent od przebudzenia się jest zmęczony, występuje u niego brak motywacji do podjęcia codziennych czynności. Ograniczone siły energetyczne organizmu oraz sprawność fizyczna, stanowią przeszkodę w wydajnym podejmowaniu kolejnych zadań (tak, w domu, jak w środowisku pracy). Zmianie ulegają również jego zdolności intelektualne, to znaczy zmniejsza się jego umiejętność kojerzenia faktów, przetwarzania informacji, odnajdywania rozwiązań. Co więcej człowiek staje się mniej odporny na stres- zdarza się często, że chory staje się nadmiernie nerwowy popada w histerię bądź otępienie. Unika wyzwań codziennego życia, takim jak stawianie czoła powszednim problemom. Wycofuje się także z sytuacji konfliktowych.

Przewlekłe zmęczenie i słaba kondycja psychiczna mogą prowadzić również do wtórnych objawów somatycznych, przypominających te nerwicowe to jest: bezsenność, kołatania serca, nudności i wymioty, zaburzenia żołądkowo- jelitowe. Spotyka się także wtórny objaw, którym jest znaczna utrata masy ciała. Chorego z astenią charakteryzuje znacznie zmniejszona zdolność do przeżywania emocji (zarówno smutku jak i radości). U chorego można zaobserwować apatię, może on być obojętny albo mieć spowolnione reakcje. Zdarza się, że rozwija się pełnoobjawowa depresja.

Asteniczna budowa ciała

Pojęcie to nie wiąże się z objawami klinicznymi, a jedynie oznacza charakterystyczną budowę ciała. Do jej cech charakterystycznych należą:

– mała masa mięśniowa

– wątła szczupła budowa ciała

– pochylona sylwetka z opuszczonymi ramionami, zapadnięta klatka piersiowa

Osoby takie mogą mieć zmniejszoną odporność na choroby, są słabsze psychicznie i fizycznie. Należy pamiętać, że tego typu budowa fizyczna nie jest jednoznaczna z tym, że ktoś choruje na astenię.

Leczenie astenii

Leczenie asteni jest trudne, z uwagi na fakt, że obejmuje ono też sferę emocjonalną. Trudno zachęcić chorego do pracy nad swoim zdrowiem. Zasadnicze znaczenie ma rozpoznanie pierwotnej przyczyny astenii, podjęcie leczenia choroby podstawowej i wykluczenie czynników stresogennych. W celu wyzwolenia u chorego chęci do zmiany i uwolnienia od negatywnego myślenia wdraża się leczenie farmakologiczne (na przykład poprawiające nastrój). Nieodzowna jest czasem psychoterapia, która pozwala zrozumieć mechanizm problemu (na przykład pracoholizm), uświadomić hierarchię wartości, czy ustalić nowe cele. Proces leczenia trwa długo i jest efektywny przy współpracy chorego z zespołem specjalistów.

źródła zdjęć:

https://www.misohinutricion.com/blog/wp-content/uploads/2017/0.jpg

https://www.hola.com/imagenes/estar-bien/2013040364142/astenia-primaveral-guia-basica/0-232-274/astenia–z.jpg

Charakterystyka hormonów i ich rola

Hormony mają za zadanie kontrolowanie prawidłowego przebiegu wielu ważnych procesów życiowych. Stabilizacja hormonalna jest konieczna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zaburzenia hormonalne mogą mieć różne źródła i symptomy. Zdarza się, że istnieją wskazania do odwiedzenia endokrynologa i poddania się badaniu na poziom hormonów. Zabiegi te wykonujemy aby określić przyczynę zaburzeń hormonalnych i wdrożyć odpowiednie leczenie.

Hormony są produkowane przez gruczoły wydzielania wewnętrznego w organizmie:

– szyszynka

– tarczyca

– przysadka mózgowa

– podwzgórze

– grasica

– trzustka

– jądra

– przytarczyce

– nadnercza

– jajniki

To właśnie one grają rolę regulacyjną, pod ich wpływem zachodzą zmiany w wyglądzie fizycznym, masie ciała, oraz w stanach emocjonalnych.

Hormony dostarczane są do organizmu za pośrednictwem krwi i docierają do wielu różnych narządów. Do ich funkcji należą pobudzanie i kontrolowanie pracy narządów oraz są one przyczyną zachodzących w nich zmian, do których należą: regulacja rytmu serca, metabolizmu, cykli miesiączkowych lub laktacji. Zaburzenia hormonalne łączą się z nadmiarem lub brakiem hormonów, z tego powodu wyróżnia się nadczynność lub niedoczynność.

Zaburzenia hormonalne charakterystyka

Gdy w organizmie dochodzi do zaburzeń hormonalnych bardzo często odbieramy różne znaki ze strony ciała. Niekiedy mamy do czynienia z zaburzeniami hormonalnymi wywołującymi: spadek libido, problemy skórne (na przykład trądzik, wysypkę, zmiany koloru i kształtu skóry, zwiększona jej twardość lub przyspieszone wystąpienie zmarszczek), nadmierne owłosienie.

Menopauza jako zaburzenie hormonalne

Menopauza (klimakterium) to okres w życiu kobiety, który charakteryzuje się miarowym przechodzeniem ze stanu płodnego w bezpłodny. Objawami współwystępującymi są: typowe uderzenia gorąca i zmiany nastroju.

U źródeł klimakterium leżą zaburzenia gospodarki hormonalnej, jest to proces naturalny, który nie powinien wzbudzać w nas lęku.

Należy zaznaczyć, że w fazie klimakterium ustaje menstruacja. Czego naturalną konsekwencją jest brak możliwości dalszego wydawania potomstwa. Znajduje się na przeciwnym biegunie menarche czyli pojawienia się u dziewcząt pierwszej miesiączki. Wystąpienie klimakterium najczęściej odnotowuje się między 45 a 55 rokiem życia. Najczęściej jednak obserwuje się jego rozwój w wieku 51 lat. Płodność ustępuje jednak już 10 lat przed menopauzą. Specjaliści najczęściej stawiają diagnozę menopauzy w okresie, kiedy zauważalny jest brak wystąpienia krwawienia waginalnego przez 12 miesięcy, wówczas kobieta nie produkuje już komórek jajowych. Stan ten możemy również określić jako wyraźny spadek produkcji hormonów przez jajniki.

U kobiet, u których usunięto macicę interwencją chirurgiczną, ale nadal mają one jajniki, klimakterium może być emblematem albo momentu pozbawienia narządu, albo faktycznego spadku produkcji hormonów. Kiedy mamy do czynienia z taką operacją charakterystyczne objawy menopauzy mogą wystąpić wcześniej niż przed ukończeniem 45 lat. Jeżeli okres zaniknie przed osiągnięciem wieku 40 lat, może to oznaczać poważne problemy zdrowotne za sprawą dysfunkcji układu autoimmunologicznego takiej jak choroba tarczycy albo cukrzyca. Według badań problemy natury ginekologicznej i związana z nimi przedwczesna menopauza mają również swoje korzenie w zespole przewlekłego zmęczenia- czyli naszym trybie życia.

Pierwsze symptomy menopauzy

Perimenopauza to czas kilku lat przed i po ustaniu wydzielania komórek jajowych. Do pierwszych symptomów zwiastujących zanikanie miesiączki należy brak ich występowania w regularnych odstępach czasu. Świadczy to o tym, że okres trwania miesiączki może się wydłużyć lub być wyraźnie krótszy, a jej obfitość mniejsza lub większa niż zazwyczaj. W tym czasie kobiety uskarżają się na charakterystyczne uderzenia gorąca, które trwają od kilkunastu sekund do minuty. Objawy te łączą się również z nadpotliwością, czerwienieniem się skóry (rumieniem), osteoporozą, zmniejszonym libido oraz drżeniem ciała. Symptomy te mogą trwać nawet do dwóch lat wraz ze współtowarzyszącymi zmianami nastrojów będącymi efektem zaburzonej gospodarki hormonalnej, oraz suchością pochwy i kłopotami ze snem. Po tym okresie w życiu kobiety, pojawia się czas zwany postmenopauzą, w którym jajniki w zupełności przestają produkować jajeczka.

Każda kobieta oczywiście subiektywnie odczuwa objawy towarzyszące klimakterium. Różna jest ich intensyfikacja i czas trwania pomiędzy różnymi kobietami. Według badań zarówno wiek występowania menopauzy jak i stopień jej nasilenia zależy w połowie od wskaźników genetycznych, a w połowie od uwarunkowań środowiskowych. Klimakterium trzeba łączyć przede wszystkim z wiekiem (bywa kojarzona ze wzrostem niebezpieczeństwa chorób serca), a nie z samą sytuacją utraty płodności. Stwierdzone jest, że niektórym kobietom, zapadającym na takie dolegliwości jak na przykład endometrioza, bądź bolesne miesiączkowanie przejście menopauzy zlikwiduje bądź osłabi przykre dolegliwości.

Typowe objawy menopauzy (klimakterium)

W trakcie trwania menopauzy kobiety cierpią najczęściej na takie dolegliwości jak:

– zaburzenia koncentracji

– depresja związana z wahaniami hormonalnymi, lękiem przed nową sytuacją

– bardzo wczesne pobudki związane z uczuciem niepokoju

– bóle głowy

– świąd pochwy

– ból podczas seksu (suchość pochwy i spadek estrogenów, które powodują zmniejszenie śluzu szyjkowego)

– nietrzymanie moczu (inkontynencja)

– zwiększona częstotliwość oddawania moczu

– kołatanie serca

– bóle mięśni

– trudności z zasypianiem i budzenie się w środku nocy

– uderzenia gorąca i pocenie się (najczęstszy objaw)

– przewlekłe zmęczenie

– rozdrażnienie

– nieuzasadniony niepokój i napady płaczu

Jeżeli zaobserwujesz u siebie takie objawy jak: plamienie między miesiączkami, po roku bez miesiączki ponowne krwawienie, coraz częstsze łamanie się kości niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem.

Czy klimakterium należy się bać?

Przekwitanie to proces fizjologiczny, którego nie należy się bać, następuje wraz z wiekiem. Może ono jednak pojawić się przedwcześnie, u kobiet, które palą papierosy, przeszły chemioterapię oraz miały operacyjnie usunięte dwa jajniki. Klimakterium ma wielki wpływ na zmiany nastroju z uwagi na fakt zmniejszonego wytwarzania najważniejszych kobiecych hormonów – estrogenu i progesteronu. Występowanie klimakterium możemy uwiarygodnić badaniem diagnostycznym moczu lub krwi.

Klimakterium leczenie

Lekarze aby osłabić przykre objawy menopauzy często doradzają hormonalną terapię zastępczą. Terapia ta ma za zadanie wypełnienie niedoborów hormonów, które są wytwarzane naturalnie przez jajniki. Zastosowanie takiej terapii ma swoje korzyści takie jak: zapobieganie chorobie wieńcowej, miażdżycy, osteoporozie jednocześnie ma dodatni wpływ na układ moczowy, ośrodkowy układ nerwowy, skórę oraz śluzówkę. Leczenie niesie ze sobą pożądane efekty, jeżeli trwa minimum 5 lat. Niektórzy lekarze są jednak zdania, że prowadzenie terapii przez okres dłuższy niż 5 czy 7 lat, może skutkować zwiększonym ryzykiem raka piersi i raka endometrium.

W skład hormonalnej terapii zastępczej wchodzą dwa składniki: estrogen (tylko u pacjentek z usuniętą macicą) i progestagen. Terapia powinna być przeprowadzana pod kontrolą specjalistów: ginekologa, endokrynologa i internisty. Ponadto wyłączając wyżej wymienioną terapię, w celu wyleczenia objawów można wdrożyć naturalne hormony tak zwane fitoestrogeny. Należą one do estrogenów pochodzenia roślinnego, które w kompozycji z receptorami estrogenowymi mogą spełniać taką samą funkcję, jak te wydzielane przez organizm kobiety. Włączenie terapii fitoestrogenowej powinno być przeprowadzone już po 35 roku życia, po wcześniejszej konsultacji z lekarzem.

Sposobem na złagodzenie dolegliwości menopauzalnych może być rezygnacja z kofeiny i ubieranie się lekko lecz kilkuwarstwowo, może to uchronić przed koniecznością zażywania hormonów.

źródła zdjęć:

http://numer1.net/wp-content/uploads/2018/04/terapia-warszawa-par.jpg

https://static.epodreczniki.pl/portal/f/res-minimized/R1OUzvApCb7ZD/2/960/1lZkR189yRBFrHO6IEDNGxTKUOrVPjUb.jpg

https://bjmedical.pl/wp-content/uploads/2018/05/menopauza_objawy.png

Co to jest leptyna i leptynooporność:

Leptyna wiąże się z otyłością. Za przyczyną leptyny pojawia się uczucie sytości. U osób otyłych często jej działanie jest upośledzone- może się tak dziać ze względu na występowanie zjawiska leptynooporności. Jej skutkiem może być to, że duże ilości leptyny zamiast hamować apetyt będą go pobudzały. Leptyna to białko zawierające w swojej cząsteczce 146 aminokwasów. Gen, który ma za zadanie syntezę leptyny nazwany został Ob – “ob”od angielskiego obese oznaczającego otyłość i zajmuje on u człowieka miejsce na chromosomie 7.

Najbardziej znana jest zależność pomiędzy leptyną, normalizowaniem apetytu oraz zawartością tkanki tłuszczowej. Białko to oddziaływuje również na wiele innych układów organizmu, na przykład na układ odpornościowy, układ rozrodczy, czy kostno- stawowy. Dla organizmu niekorzystny jest zarówno niedobór jak i nadmiar leptyny.

Leptyna produkcja hormonu

Leptyna jest produkowana przede wszystkim w białej (podskórnej) tkance tłuszczowej. Ilość wyzwalania hormonu łączy się z bezpośrednio z tym jak dużo tłuszczu dany człowiek magazynuje w ciele. U osoby z bardzo rozbudowaną tkanką tłuszczową zauważyć można wysokie stężenie leptyny w organizmie, z kolei u osób szczupłych ze względu na posiadanie niewiele tkanki tłuszczowej stwierdzić można niewielką ilość krążącej leptyny. U kobiet częściej zauważa się wyższe stężenie leptyny we krwi, z uwagi na fakt, że u tej płci naturalnie występuje większe nagromadzenie tkanki tłuszczowej.

Pochodzenie leptyny wywodzi się głównie z tkanki tłuszczowej. Jednak także inne tkanki ciała mają zdolność do uwalniania tego hormonu. W zdecydowanie mniejszych ilościach leptyna może być produkowana w:

– żołądku

– szpiku kostnym

– brązowej tkance tłuszczowej

– jajnikach

– łożysku

– mięśniach szkieletowych

Leptyna: leptynooporność i jej związek z otyłością

Leptyna jest nazywana hormonem sytości. Jak wyżej nadmieniono ilość leptyny w organizmie jest związana z rozmiarem tkanki tłuszczowej( im więcej tkanki tłuszczowej, tym więcej leptyny w organizmie). Zważywszy na to można by postawić tezę, że osoby otyłe nie odczuwają głodu. Dzieje się jednak odwrotnie.

Leptynoopornością nazywamy położenie, w którym mózg “nie reaguje” na leptynę. Etiologia leptynooporności jest nie do końca poznana. Przypuszcza się, że następstwem krążenia w organizmie wyjątkowo znacznych ilości leptyny jest zmniejszenie się ilości receptorów dla leptyny lub uszczuplenie ich odczuwania tego hormonu. Apetyt pozostaje niezaspokojony, kiedy organizm nie odbiera znaków o sytości. Problem pociąga za sobą konsekwencje mechanizmu błędnego koła. Im człowiek więcej je tym wzrasta jego poziom tkanki tłuszczowej. Występują anomalia ponieważ leptyna, która w normalnych warunkach powinna hamować apetyt jest źródłem odkładania się tłuszczu.

W wyniku leptynoodporności wzrastające ilości hormonu sytości jedynie podtrzymują tą patologiczną sytuację. Leptynooporność może wystąpić wtórnie czyli w wyniku rozwinięcia się u pacjenta nadwagi czy otyłości. Takie przyczyny leptynooporności są najczęstsze. Problemy z leptyną mogą stanowić zaburzenie o postaci pierwotnej. Przyczyna otyłości może pochodzić od mutacji genu dla leptyny. U takich pacjentów występuje nieposkromiony apetyt, przez co cierpią oni z powodu otyłości, z którą mogą się łączyć insulinoporność oraz zaburzenia płodności.

Można to uznać za nietypowe ale leptyna może być antagonistą odchudzania. Jeśli pacjent jest na diecie to redukcja kilogramów może prowadzić jak już wyżej wspomniano do spadku leptyny. Mechanizm odczuwania głodu wiąże się natomiast z leptyną. Im mniej tego białka znajduje się w organizmie tym większy odczuwamy głód. Zmiany ilości leptyny związane z dietą mogą stać się przyczyną efektu jo-jo.

źródła zdjęć:

 https://calkiemzdrowo.pl/wp-content/uploads/2017/05/leptynooporność_3.jpg
https://i.sadistic.pl/pics/ca7f2c5a8248.jpg

https://wspbm.edu.pl/wp-content/uploads/2018/06/dietetyka.jpg

Nadczynność i niedoczynność nadnerczy są chorobami kory nadnerczy. Pierwsze z wymienionych schorzeń charakteryzuje się zmniejszonym wydzielaniem nadnerczowych hormonów steroidowych, drugie objawia się obecnością guza chromochłonnego.

Nadczynność i niedoczynność nadnerczy przyczyny:

Wyróżniamy niedoczynność wtórną i pierwotną nadnerczy. Przyczyną niedoczynności wtórnej jest nieprawidłowa funkcja przysadki natomiast na niedoczynność pierwotną ma wpływ uszkodzenie nadnerczy. Wtórną odmianę tej choroby możemy zdiagnozować u około 60% pacjentów.

Do głównych przyczyn niedoczynności pierwotnej nadnerczy zaliczamy:

• gruźlicę

• autoimmunologiczne zapalenie kory nadnerczy

Charakterystyczne przyczyny wtórnej niedoczynności nadnerczy to:

• urazy oraz guzy w okolicy podwzgórzowo-przysadkowej

• długotrwałe stosowanie glikokortykosteroidów w dużych dawkach

Nadczynność nadnerczy powodują:

• pierwotna choroba nadnerczy

• samoistna nadczynność nadnerczy (zbyt duża ilość kortyzolu jest produkowana samoistnie przez gruczoł)

• nowotwór przysadki

• zespół Cushinga-który jest wywołany rzadką wadą genetyczną co skutkuje większym ryzykiem zachorowania na raka gruczołów endokrynnych

• nowotwór ektopowy produkujący ACHT

• nowotwór zwany ektopowym, którego cechą jest nieprawidłowe umiejscowienie gruczołu wytwarzającego hormon, mimo to jest on czynny i wytwarza kortyzol

 Objawy nadczynności i niedoczynności nadnerczy:

U pacjentów z nadczynnością nadnerczy mogą występować:

• zaniki i osłabienie mięśni

• wysokie ciśnienie tętnicze krwi

• bóle kostne

• zaburzenia miesiączkowania

• trądzik

• łysienie typu męskiego

• powiększenie łechtaczki

• może występować utajona lub jawna cukrzyca

Oprócz tych objawów mogą występować charakterystyczne zmiany w wyglądzie zewnętrznym oraz w wyglądzie skóry takie jak: otyłość dotycząca tułowia i karku z zachowaniem szczupłych kończyn, zaokrąglona twarz, różowe rozstępy skórne podbrzusza, bioder, ud i sutków.

Do głównych objawów niedoczynności nadnerczy zaliczamy:

• nudności

• wymioty

• ból brzucha

• osłabienie

• większa ochota na słone potrawy

• hipoglikemię czyli małe stężenie glukozy we krwi

• obniżenie masy ciała

• zmęczenie

• brak apetytu, zaciemnienie skóry- choroba Addisona

• niskie ciśnienie

• bladość skóry-wtórna niedoczynność kory nadnerczy

Leczenie nadczynności i niedoczynności nadnerczy

Niedoczynność kory nadnerczy leczy się uzupełniając brakujące hormony. W przypadku pierwotnej niedoczynności zaleca się używanie glikokortykosteroidów lub androgenów, najczęściej jednak stosuje się mineralokortykosteroidy. Przy leczeniu wtórnej niedoczynności mogą okazać się pomocne glikokortykosteroidy oraz androgeny.

Specjalizacją, która zajmuje się leczeniem tego schorzenia jest endokrynologia. W naszej Przychodni, która znajduje się na ulicy Okulickiego w ramach tej specjalizacji przyjmuje lek. med. Anna Fedorowicz. W celu zarejestrowania się do tego lekarza lub innych specjalistów przyjmujących w naszej przychodni mogą Państwo skorzystać z rejestracji online, znajdującej się pod adresem: www.bjmedical.pl/rejestracja

Źródła zdjęć:

http://zycie.ca/niedoczynnosc-nadnerczy-czyli-recepta-na-katastrofe/

Somatopauza to schorzenie wywołane przez niedobór hormonu wzrostu. Stopniowe zmniejszanie produkcji hormonu wzrostu przez przysadkę mózgową to pierwszy i najczęstszy objaw starzenia się. Hormon ten zwany jest somatotropiną (GH). Odgrywa on bardzo ważną rolę w organizmie. Działanie tego hormonu na organizm jest bardzo szerokie. Między innymi są to: Stymulacja rozrostu mięśni, oraz czynności układu odpornościowego. Zwiększenie syntezy białek. Pobudzanie przekształcania tarczycowej tyroksyny do bardziej aktywnej trójjodotyroniny. Ppobudzanie mineralizacji kości (m.in. na skutek zwiększenia zatrzymywania wapnia w organizmie). Wzrost poziomu glukozy we krwi. Stymulowanie lipolizy (rozkładu związków tłuszczowych).

Somatotropina produkowana jest  przez przysadkę mózgową szczególnie w wieku dziecięcym.  Najwięcej hormonu wzrostu znajduje się we krwi podczas nocy – szczyt uwalniania zachodzi około godziny po zapadnięciu w sen. Zaburzenie jego wydzielania może wpłynąć na wzrost dorastającego dziecka ale również na wiele komplikacji zdrowotnych w wieku dorosłym i starszym. Zarówno nadmiar jak i niedobór tego hormonu, czyli każde odstępstwo od normy niesie ze sobą konsekwencje.

Somatopauza objawy:

• obniżenie wzrostu u dorastających dzieci, oraz obniżenie gęstości mineralnej tkanki kostnej
• zmniejszenie wielkości i kurczliwości serca
• zmęczenie, obniżenie sprawność fizyczna
• stany depresyjne, spadek libido
• nadmierne rozrastanie tkanki tłuszczowej, głównie w obrębie jamy brzusznej
• zwiększenie stężenie lipidów oraz wzmożenie procesów miażdżycowych

Somatopauza leczenie:

Brak hormonu należy wyrównywać jego suplementacją. Cena leczenia jest jednak droga, a samo leczenie nie zawsze skuteczne. Często objawy choroby wracają po odstawieniu GH. Pacjentom zaleca się stosowanie hormonu, które uzyskuje się metodą rekombinacji genetycznej. Leczenie jest bardzo długie i uciążliwe. Efektem leczenia może być: zmniejszenie cholesterolu, odbudowa kości, masy mięśniowej, zwiększenie sprawności fizycznej, wyrównanie poziomu glukozy, zmniejszenie niepokoju, objawów depresji, poprawienie pamięci.

Źródła zdjęć:

http://www.interklasa.pl/portal/index/strony?mainSP=subjectpages&mainSRV=biologia&methid=311973&page=subpage&article_id=325084&page_id=23898

Tarczyca 

niewielki, niezbędny do życia organ znajdujący się w przednio-dolnej części szyi. Odpowiada za gospodarkę hormonalną dlatego jest bardzo ważnym elementem naszego organizmu. Głównym zadaniem tarczycy jest produkowanie oraz magazynowanie hormonów TSH, T3(trijodotyronina), T4(tyroksyna), które z krwią są rozprowadzane po całym organizmie i wykorzystywane niemal przez każdą komórkę. Hormony te nasilają metabolizm (aktywność życiową). Tarczyca składa się dwóch płatów i łączącej ich cieśni.

Choroby tarczycy:

Niedoczynność tarczycy jest to niedostateczne wydzielanie hormonów przez tarczycę.

Przyczyn niedoczynności tarczycy może być wiele. Są to m.in. usunięcie gruczołu, niedobór jodu, wrodzone zaburzenia, skutek choroby przysadki mózgowej, działanie niektórych leków.

Charakterystyka niedoczynności: wysuszenie skóry (zwłaszcza na łokciach i kolanach), obrzęki, wzrost masy ciała, zaparcia, osłabienie. Mogą pojawić się objawy depresji, a także pogorszenie sprawności intelektualnej. U osób u których występują choroby układu sercowo-naczyniowego nasilenie objawów niewydolności krążenia.

Leczenie niedoczynności nie jest uciążliwe – polega na zażywaniu hormonów tarczycy lub preparatów jodu jeżeli przyczyną choroby jest niedobór jodu.

Nadczynność tarczycy to sytuacja w której dochodzi do nadmiernego wydzielania hormonów przez tarczycę.

Przyczyny: guzki tarczycy, zapalenie tarczycy, spożywanie nadmiernej ilości jodu np. w suplementach, choroba Gravesa–Basedowa (choroba o podłożu autoimmunologicznym, w której własne przeciwciała pobudzają tarczycę do produkcji hormonów).

Objawy: przerost gruczołu, któremu towarzyszy wytrzeszcz gałek ocznych, uczucie wzmożonego kołatania serca, spadek wagi ciała, drżenie rąk, zwiększona potliwość, gorsza kondycja włosów i paznokci.

Leczenie nadczynności to m.in. leczenie farmakologiczne. Pacjentowi podaje się leki zmniejszające produkcję hormonu tarczycowego. U niektórych pacjentów stosuje się leczenie operacyjne polegające na usunięciu części (lub całości) gruczołu tarczycowego. Można również zastosować terapię radio jodem, polegającą na podaniu substancji radioaktywnej hamującej wydzielanie hormonu tarczycy.

Diagnostyka chorób tarczycy jest bardzo ważna. Polega głównie na:

-rozmowie z lekarzem,

-badaniu fizykalnym

-badaniu laboratoryjnym ( z krwi)

-badaniu obrazowym (USG)

-ewentualnej biopsji

USG tarczycy:

Jest bardzo prostym, szybkim i bezbolesnym badaniem. Pozwala określić rozmiar, kształt, położenie gruczołu. Również pomaga stwierdzić, czy są obecne guzki, torbiele lub inne zmiany tarczycowe. Badanie wykonuje się w pozycji leżącej.

BIOPSJA tarczycy:

Polega na nakłuciu guzka lub zmiany w tarczycy (pod kontrolą USG) i pobraniu materiału do badania. Igła używana do biopsji jest bardzo cienka (ma ok 0,4mm). Badanie nie jest bolesne, aczkolwiek można odczuwać lekki dyskomfort.

Źródła zdjęć:
http://www.mp.pl/pacjent/choroby/78406,niedoczynnosc-tarczycy
http://wizaz.pl/Kobieta/Jak-rozpoznac-zaburzenia-pracy-tarczycy